Industrieel onderhoudPremium

De efficiënte optimalisatie van onderhoudsmanagement

Verschuiving naar slim, digitaal en voorspelbaar onderhoud

onderhoudsmanagement foto1
Onderhoudsmanagers en onderhoudstechnici, operators, veiligheidsprofessionals en reliabilityprofessionals hebben allen een sleutelrol (foto: Equans)

Efficiënt onderhoudsmanagement is van essentieel belang. Een goede planning, regelmatige communicatie en het inzetten van geschikte tools kunnen daarbij een aanzienlijk verschil maken. Tegelijkertijd brengt onderhoudsmanagement diverse uitdagingen en aandachtspunten met zich mee, die een doordachte aanpak vereisen.

Interne communicatie

Onderhoudsmanagement omvat het beheer en de optimalisatie (zowel in gebruik als conditie) van assets, ook wel beheerobjecten genoemd. Hierbij wordt gekeken naar zowel reactieve/correctieve onderhoudsstrategieën, alsook proactieve/preventieve onderhoudsstrategieën. Het doel hierbij is steeds om met een zo minimale stilstand een zo maximale levensduur van de assets te bewerkstelligen.

Onderhoudsmanagers en onderhoudstechnici, operators, veiligheidsprofessionals en reliabilityprofessionals hebben allen een sleutelrol in dit management.

onderhoudsmanagement foto2
Intern wordt er gecommuniceerd via een gecentraliseerd platform, zoals een Enterprise Asset Management of Centralized Maintenance Management Systeem (foto: Festo)

Intern wordt er gecommuniceerd via een gecentraliseerd platform, zoals een Enterprise Asset Management (EAM) of Centralized Maintenance Management Systeem (CMMS). Het voordeel hiervan is dat alle relevante assetgegevens, de onderhoudshistorie en onderhoudsplannen hierin ook geborgd zijn. Deze gegevens worden gebruikt om inzichten te verkrijgen uit dashboards en rapportages, en zo belangrijke informatie onderling of met andere teams te delen.

Het belang van onderhoudsmanagement

Voordelen

Een van de grootste voordelen van effectief onderhoudsmanagement is dat onderhoud planbaar en zo ook berekenbaar wordt met een hogere betrouwbaarheid van machines en apparatuur als gevolg. Goed uitgevoerd preventief en predictief onderhoud zorgt ervoor dat apparatuur in optimale conditie blijft, wat leidt tot minder storingen. Voordelen hiervan zijn verhoogde efficiëntie, minder ongeplande stilstand, een langere levensduur van assets en meer grip op de kosten, die lager zullen liggen.

onderhoudsmanagement foto3
Goed uitgevoerd preventief en predictief onderhoud zorgt ervoor dat apparatuur in optimale conditie blijft, wat leidt tot minder onverwachte storingen (foto: Festo)

Risico’s

Een van de grootste risico's van onderhoudsmanagement is onvoldoende planning en coördinatie van onderhoudsactiviteiten. Dit kan leiden tot chaos in de productie, ongeplande stilstand en overlast voor andere bedrijfsprocessen. Ook hogere uitgaven kunnen ontstaan door onvoorziene kosten. Technologieën zoals IoT, predictief onderhoud en robotica brengen nieuwe technische vaardigheden en kennis met zich mee die nodig zijn voor succesvol onderhoudsmanagement. Hiervoor moeten technici wel voldoende getraind zijn.

Een van de grootste risico's van onderhoudsmanagement is onvoldoende planning en coördinatie van onderhoudsactiviteiten

Om te beslissen welk soort onderhoud nodig is, wordt een combinatie van gegevens bekeken. Zo spelen de onderhoudshistorie van een asset, maar ook instructies van een fabrikant, de huidig gemeten conditie van een asset en inschattingen op basis van risicoclassificering een rol. Het is belangrijk om te beseffen dat onderhoudsplannen dynamisch zijn en dus kunnen en moeten wijzigen gaandeweg de tijd. Daarnaast speelt data een belangrijke rol. Door data te analyseren en de inzichten door te voeren in de onderhoudsplannen vindt er steeds een verbeterslag plaats, op weg naar een betere balans.

Valkuilen

Het voorkomen van een gebrek aan communicatie en samenwerking is cruciaal voor het behalen van hogere efficiëntie. Dit zijn valkuilen die bedrijfsbreed een uitdaging vormen. Een gebrek aan data, of een gebrek aan kwaliteit binnen de data zorgt ook voor problemen. Beide worden aangepakt door kwalitatief onderhoudsmanagement binnen een EAM of CMMS oplossing.

onderhoudsmanagement foto4
Door data te analyseren en de inzichten door te voeren in de onderhoudsplannen vindt er steeds een verbeterslag plaats
(foto: Equans)

Een ander veelvoorkomend probleem is het ontbreken van grip op onderhoudsmanagement. Men blijft hierbij maar in de reactieve modus opereren, en zogezegd brandjes blussen. Door een gebrek aan controle is er ook weinig mogelijkheid om zelfverzekerde, datagestuurde beslissingen te nemen. De data zijn hier niet voor beschikbaar of de beschikbare data zijn kwalitatief niet in orde.

Oplossingen

Een gecentraliseerd platform dat de gebruiker helpt om de controle terug te winnen, om de data te verzamelen die van belang is en de kwaliteit hiervan te waarborgen, is een efficiënte oplossing.

onderhoudsmanagement foto5
Operators, reliability engineers, veiligheidsmedewerkers: iedereen heeft een rol binnen het proces (foto: Equans)

Het is een illusie om te denken dat onverwachte storingen of noodgevallen nooit voorkomen. De beste manier om hierop voor te bereiden, is door het vastleggen van een onderhoudsplan met bijbehorende protocollen en/of stappenplannen. Zo worden noodsituaties voorzien van een snelle respons, en weten alle betrokkenen wat de verwachtingen zijn.

Bij de implementatie van onderhoudsmanagement moet er voldoende draagkracht zijn. Onvoldoende draagkracht kan leiden tot onvoldoende betrokkenheid van medewerkers, onvoldoende aandacht voor de inrichting van het plan, het niet correct vastleggen van de juiste data bij uitvoering en het niet behalen van doelstellingen en afspraken. Dit kan efficiënt opgelost worden door de juiste mensen aan boord te hebben. Operators, reliability engineers, veiligheidsmedewerkers: iedereen heeft een rol binnen het proces.

Onderhoudsmanagementplan

Een onderhoudsmanagement- of verbeterplan opstellen kan op verschillende manieren. In sommige sectoren zullen hiervoor richtlijnen zijn, al dan niet gedeeld door de fabrikant van de assets. Doorgaans wordt er begonnen met het inventariseren van de assets, het kijken naar de conditie van de assets, het eventuele uitvoeren of toepassen van risicoanalyses en risicoclassificaties, en het indelen in een onderhoudsregime of plan.

Let hierbij zeker op de richtlijnen van de fabrikant, de conditie en risicoclassificering van de asset en de kennis die nodig is om de asset te onderhouden. Onderhoud, operations en veiligheid zullen samen aan tafel moeten om tot een gestroomlijnd proces te komen.

Evalueren

De voortgang en het rendement van het management is meetbaar met behulp van rapportages, dashboards en business intelligence tooling. In een ideale wereld gebeurt dit frequent en in nauwe samenspraak en samenwerking met de verschillende afdelingen (onderhoud, operations, veiligheid). In de realiteit gebeurt dit veel te weinig.

onderhoudsmanagement foto6
De voortgang en het rendement van het management is meetbaar met behulp van rapportages, dashboards en
business intelligence tooling (foto: Ultimo)

Software en tools

Om de nodige data en technische informatie te verzamelen, zal software een belangrijke rol spelen. Idealiter een gecentraliseerd platform, zodat er één enkele bron van waarheid is wat betreft de data. Daarnaast is het belangrijk om in kaart te brengen welke data er nodig is. Is er niks bekend over de conditie? Dan moet er een conditiemeting worden uitgevoerd en vastgelegd. Is er geen datum laatste onderhoud of onduidelijkheid over de werking van een asset? Dan is een inspectie benodigd. Technologie kan een rol spelen. Veel moderne machines komen met ingebouwde technologie om data te versturen, of kunnen gemakkelijk verbonden worden met het dataplatform door middel van slimme sensoren.

Tools zoals EAM, CMMS en APM kunnen helpen bij het realiseren van onderhoudsmanagement. Ook voor het monitoren van data of het opstellen van technische documentatie speelt een centraal gepositioneerde EAM of CMMS oplossing een hoofdrol. Deze kan gevoed worden met IoT-applicaties, mobiele oplossingen, sensoren, AI-functionaliteiten en business intelligencetools om tot een rijke databron te komen. In de praktijk worden deze het best toegepast door ze te integreren met een centrale databron – het liefst het platform waar ook de onderhoudshistorie op wordt aangemaakt en bijgehouden.

Ook voor het monitoren van data of het opstellen van technische documentatie speelt een centraal gepositioneerde EAM of CMMS oplossing een hoofdrol

Voor de bedrijven die een hoge mate van zelfstandigheid en kundigheid hebben op het gebied van onderhoudsmanagement, is de integratie met een ander systeem een logische stap om naar te kijken. Veel ERP-systemen zullen onderhoudsmanagement functionaliteiten ondersteunen, of op zijn minst toestaan door middel van integratie. Andersom is ook mogelijk: een EAM is prima te combineren met het procurement uit een ERP.

Nieuwste ontwikkelingen

Een algemene trend is het belang van data en de kwaliteit van data. Steeds meer zal er een behoefte komen aan mensen die goed met data overweg kunnen, om de juiste beslissingen te kunnen nemen op basis van de voorhanden zijnde data.

onderhoudsmanagement foto7
De belangrijkste trend in onderhoudsmanagement is de verschuiving naar slim, digitaal en voorspelbaar onderhoud (foto: Festo)

De belangrijkste trend in onderhoudsmanagement is de verschuiving naar slim, digitaal en voorspelbaar onderhoud. Door gebruik te maken van IoT, AI, en robotica kunnen bedrijven de kosten van onderhoud verlagen, de efficiëntie verhogen en de levensduur van apparatuur optimaliseren.

Trends

  • Augmented Reality wordt steeds meer toegepast om technici in real-time visuele ondersteuning te bieden tijdens onderhoudswerkzaamheden. Bijvoorbeeld door stappen in een onderhoudsprocedure of fouten in de machine direct op het scherm te tonen.
  • Virtual Reality-simulaties stellen technici in staat om complex onderhoud te oefenen zonder de apparatuur daadwerkelijk te verstoren.
  • Robotische systemen kunnen nu onderhoudstaken uitvoeren zoals inspecties, reiniging en zelfs reparaties in moeilijke of gevaarlijke omgevingen.
  • Automatisering van onderhoudsplanning door middel van geavanceerde software die onderhoudsintervallen en -procedures automatiseert op basis van geplande en onvoorziene gebeurtenissen.
  • CMMS- en EAM-software zijn krachtiger geworden en bieden uitgebreide functies voor het beheer van assets en onderhoud in realtime.

Met medewerking van Equans, Festo en Ultimo

Wat heb je nodig

Krijg GRATIS toegang tot het artikel
of
Proef ons gratis!Word één maand gratis premium partner en ontdek alle unieke voordelen die wij u te bieden hebben.
  • checkwekelijkse newsletter met nieuws uit uw vakbranche
  • checkdigitale toegang tot 35 vakbladen en financiële sectoroverzichten
  • checkuw bedrijfsnieuws op een selectie van vakwebsites
  • checkmaximale zichtbaarheid voor uw bedrijf
Heeft u al een abonnement? 
Geschreven door Kelly Cuypers19 september 2025

Meer weten over

Print Magazine

Recente Editie
28 oktober 2025

Nu lezen

Ontdek de nieuwste editie van ons magazine, boordevol inspirerende artikelen, diepgaande inzichten en prachtige visuals. Laat je meenemen op een reis door de meest actuele onderwerpen en verhalen die je niet wilt missen.

In dit magazine