Samenwerking bedrijfsleven cruciaal voor curriculum

Proeffabriek bij STC-Group haalt de praktijk in het klaslokaal

 

Als kennis- en onderwijsinstelling leidt STC-Group zowel studenten als professionals op binnen de procestechniek. Een van de pareltjes die het bijbehorende praktijkonderwijs ondersteunt, is de 'oefenfabriek'. Hierin zijn praktisch alle installaties te vinden die ook in de echte proceswereld worden gebruikt. Door een goede samenwerking met het bedrijfsleven is 'up-to-date' apparatuur beschikbaar voor het werken aan relevante opdrachten.

"Op dit moment richten we ons op de inrichting van de Plant of the Future en de oprichting van een campus Groene Chemie"

Van scheepsbouw tot procestechniek

STC-Group is een Nederlandse kennis- en onderwijsinstelling op het gebied van scheepvaart, havens, transport, logistiek en procesindustrie. De groep omvat wereldwijd diverse scholen en opleidingscentra waar er op alle niveaus opleidingen en trainingen worden gegeven. Van vmbo tot universiteit en zowel voor studenten als professionals die al in het bedrijfsleven werkzaam zijn. In Nederland kent STC-Group een zestal aandachtgebieden variërend van scheepsbouw en scheepvaart tot logistiek, werken in de haven en procestechnologie & onderhoud. Binnen de procestechnologie bestaat weer de keuze uit een viertal opleidingen die zich enerzijds richten op operators, anderzijds op onderhoudsmedewerkers.

Ellen Lok is directeur van het STC mbo college Procestechniek & Maintenance en geeft aan: "De richting procestechniek is een zeer relevant vakgebied op zowel nationaal als internationaal niveau. Hier worden immers de grondstoffen gemaakt voor alles wat we dragen, eten en gebruiken. Daarnaast speelt de procestechniek een belangrijke rol in de energietransitie en is het een sector die als geen ander kan aanhaken bij het fenomeen 'Industrie 4.0' en 'smart maintenance'. Thema's die in de opleidingen dan ook zeer bewust aan bod moeten komen."

 

Samenwerking bedrijfsleven

Om de inhoud van de opleidingen zo relevant mogelijk vorm te geven, wordt er breed samengewerkt met het bedrijfsleven. Verschillende bedrijven zijn vaste partner die ondersteunen met kennis, apparatuur of financiële middelen. Verder denken ze mee over het curriculum en leveren ze input om nieuw lesmateriaal te ontwikkelen. Lok: "Deze samenwerking is belangrijk om goed mee te komen op alle vlakken die binnen de procestechniek van belang zijn. Denk daarbij aan wet- en regelgeving, procedures, veiligheid, automatisering en besturingssystemen."

Kevin Vis is twintig jaar procesoperator geweest en inmiddels zeven jaar werkzaam bij STC-Group. Hij vult aan: "Daarnaast bieden deze bedrijven de mogelijkheid voor docenten om hier een stage te lopen – belangrijk om een goede feeling te houden met het eigen vakgebied. Andersom nodigen we ook het bedrijfsleven uit om bij ons te komen kijken. Hoe leggen we examens af, welke eisen stellen we aan onze studenten, welke middelen gebruiken we en past dit allemaal bij de praktijk die zij dagelijks ervaren?"

 

Oefenfabriek

Een van de mooiste voorbeelden van een goede samenwerking tussen het onderwijs en het bedrijfsleven, is de zogenaamde oefenfabriek op de locatie in Brielle. In deze grote praktijkruimte zijn verschillende – werkende – opstellingen te vinden zoals deze ook voorkomen in de praktijk. Hier leren studenten van zowel de maintenance- als de operatorsopleidingen hoe installaties eruitzien, hoe ze werken, hoe zij ze moeten gebruiken en welke veiligheidsmaatregelen daarbij in acht moeten worden genomen. Ze gaan hier aan de slag met onder andere een stoomketel, maar ook een tankenpark waarin gereed product wordt opgeslagen en voorraadbeheer een rol speelt. De nadruk bij het gebruik van de installaties ligt op de start- en stopprocedures (in de procestechniek essentieel), bediening en bewaking en onderhoud van installaties.

Speciaal voor de maintenancestudenten zijn er verschillende storingen ingebouwd die zij moeten oplossen op basis van kennis die zij in de lessen opdoen. De storingen bouwen zich gedurende het jaar op van eenvoudig en enkelvoudig naar complexe situaties waarin de invloed van de diverse installaties op elkaar duidelijk wordt. Het meten van grootheden, het verzamelen van data en het op de juiste manier interpreteren hiervan wordt steeds belangrijker in het kader van smart maintenance.

Pascal Roselaar is zijn carrière gestart als leerkracht op een basisschool, daarna werkzaam geweest als procesoperator en nu docent bij STC-Group. Samen met Kevin en andere collega's runt hij de oefenfabriek: "We merken dat de studenten erg enthousiast zijn over dit praktijklokaal en vaak aan het begin van de opleiding al zitten te wachten tot ze hier eindelijk aan de slag mogen gaan. Eigenlijk is het lokaal ook altijd 'volgeboekt'." (zie kader)

 

Toekomst

De oefenfabriek bestaat inmiddels alweer tien jaar en wordt voortdurend afgestemd op actuele ontwikkelingen. Ellen Lok: "We staan dus zeker niet stil. Op dit moment richten we ons op de inrichting van de Plant of the Future. Hier zullen de nieuwste besturingstechnieken, onderhoudstechnieken en smart maintenance centraal staan."

"Daarnaast zijn we vanuit een MRDH-subsidie samen met de gemeente Brielle en Deltalinqs eveneens bezig met de oprichting van een campus Groene Chemie. Hier zal de energietransitie en vooral groene energie centraal staan. Specifiek voor deze campus zijn we nog op zoek naar bedrijfspartners – groot en klein – die ons daarbij willen ondersteunen. Met kennis, met middelen, met praktijkopdrachten en met werknemers uit het bedrijfsleven. Op dit moment zijn er vanuit de campus drie keuzedelen ontwikkeld: waterstoftechnologie, renewable energy en onderhoud aan windturbines. Alle kennis en ondersteuning om de campus verder uit te breiden zijn welkom."

 

"Verrassend dat dit kan op een school"
Een van de studenten die graag in de oefenfabriek komt, is Mayson Dirven. "Mijn broer zit ook op deze school en tijdens een van de open dagen die ik met hem bezocht, vond ik het al geweldig. Er is zóveel te zien! Daarbij is mijn buurman procesoperator en op basis van zijn verhalen had ik al eerder bedacht: 'dat wil ik ook'. Veel mensen denken dat je als procesoperator alleen maar achter het scherm zit om je processen in de gaten te houden en bij te sturen of dat het juist heel vies is, maar niets is minder waar."

"Dat zie je ook op school waar je in de oefenfabriek leert wat je allemaal moet kunnen en weten als procesoperator. Op de open dag vond ik het al verrassend dat dit op een school mogelijk is. Alles is 'echt'. Inmiddels mag ik er als student rondlopen en het voelt echt als procesoperator 'spelen'. Inclusief binnen en buiten zijn en inclusief portofoons om met je collega's in contact te staan wanneer dat nodig is. Daarbij is het gebruik van de oefenfabriek naar mijn mening goed opgebouwd. Eerst mag je alleen een pompje aanzetten en met losse installaties werken. Maar al naargelang de opleiding vordert, kom je met steeds meer installaties en systemen in aanraking die je ook mag koppelen. Het leuke daarbij is dat sommige zaken niet in scène zijn gezet maar 'echt' gebeuren. Een vervuild kijkglaasje bijvoorbeeld. Een dingetje dat geen onderdeel uitmaakt van de practicumopdracht maar in het echte leven ook gebeurt."
Mayson is bijna klaar met zijn opleiding. "Ik ga nu stage lopen bij Shell Pernis. Daar mag je als stagiair in verband met de veiligheid niet veel zelfstandig doen. Maar ik hoop dat ik na het afronden van mijn opleiding daar kan gaan werken. Dan komt het met het 'doen' wel weer goed. Ik heb er in elk geval heel veel zin in!"